Jo Ramakers

beeldt het licht en het leven uit

Aan die opdracht, om in beelden het leven in stand te houden, weet ook Jo Ramakers zich verplicht. Sterk verbonden met de wereld waarin hij leeft, en al zeker geen bewoner van een ivoren toren, zag hij kans zijn beelden dienstbaar te maken aan een gemeenschap van mensen die zich in plastische tekens bevestigd wil zien.

Overwegend puttend uit een organische vormenwereld, Met de intentie het onzichtbare zichtbaar te maken, is gen oeuvre ontstaan dat zich doorgaans stralend manifesteert. Beelden met huiden die op hoogglans zijn gebracht en aldus veellicht vangen, licht dat de gesloten massa in beweging brengt, het beeld een spel laat spelen van veranderlijkheid.

Jo Ramakers is een beeldhouwer die in zijn werk verfijning nastreeft. Maar zoekend naar schoonheid

"a thing of beauty is a joy forever" - komt hij toch altijd weer uit bij de natuur, die hem vitale vormen aan de hand doet. Vormen die hij in zijn sculpturen een eigen teven laat leiden, in een eigen geconcentreerde hoedanigheid: beelden die ogentroost kunnen bieden.

door de natuur en de wereld die hem omringen. In een met aflatende dialoog met de natuur leerde hij de beginselen kennen van ritme en organische groei, beweging en tegenbeweging, harmonie en contrast.

Zijn grote voorbeeld in dit opzicht is de Engelse beeldhouwer Henry Moore, die eens zei: "Men moet sculpturen ook van binnenuit naar buiten bekijken. Een van de dingen die ik graag in mijn beelden wil vastleggen is een kracht, een levende spanning van binnenuit, zodat je het gevoel hebt dat de vorm naar buiten wordt geperst."

Jo Ramakers komt uit een familie van artisans, kunstzinnige ambachtslieden. Befaamd in Geleen was het atelier J.W Ramakers & Zonen, ontwerpers en vervaardigers van kerkmeubelen in alle stijlen; houten en marmeren beelden, geschilderde en gebeeldhouwde kruiswegen, en wat dies meer zij. "Speciale bewerking voor de Overzeesche landen", zo liet de firma in annonces weten. Niet onvermeld bleef de bekroning met de Grand Prix, met erekruis en gouden medaille, op de internationale tentoonstelling van kerkelijke kunst te 's Hertogenbosch in 1909.

Was de oude Ramakers nog gebonden aan strenge kerkelijke normen, levend en werkend immers in de tijd van het "Rijke Roomsche Leven", de jonge Jo Ramakers kan in zijn kunst heel wat ruimer ademen. Maar ook hij moet voldoen aan regels, aan ambachtelijke eisen, om de vormelijke strengheid te bereiken die hij zegt na te streven.

"Ik ben van mening dat er in de hedendaagse kunst zeer uiteenlopende vormgeving mogelijk is, van figuratief tot volkomen abstract. Een kunstwerk zonder fantasie is vervelend; zonder een vorm-idee is het chaotisch."

In de openbare ruimte werkt hij bij voorkeur met herkenbare, in volkse geest ontstane vormen, die tot herkenning leiden, van dienstbaarheid getuigen en weerklank vinden.

In de ontwikkelingsgang van Jo Ramakers tekenen zijn technische en zijn artistieke opleiding zich duidelijk af, zonder dat de ene de andere in de weg heeft gestaan.

Beweging fascineert hem en geen wonder dan ook dat hij op het spoor wordt gezet van de danskunst, die als inspiratiebron ging dienen voor een aantal bewegingsstudies; een poging om de ruimtelijke lichtheid van dansers in een plastische vormentaal zichtbaar te maken. Dansers komen hem voor als lichtwezens, die in vogelvlucht hun bestemming vinden, want wil niet elke danser los van de aarde komen en de zwaartekracht overwinnen?

Die hang naar lichtvoetigheid, berustend op verlangen naar harmonie, is er ook in de meer recente werken van Jo Ramakers. Kijk naar zijn plastische verrichtingen: de laatste jaren zijn de sculpturen veel minder zwaar geworden, zij gedragen zich inderdaad veellichtvoetiger, eleganter, zeggen de toeschouwers op zijn exposities.

Die geest van verinnerlijking is ook het patina van zijn beelden ten goede gekomen. Het felle groen van eerst moest plaats maken voor een zachte, ingetogen patina van bruin, groen en oker. "Tijdens mijn experimenten met diverse metaaloxides ben ik toevallig op dit zachte patina gekomen", aldus de beeldhouwer. "Al mijn nieuwe beelden, althans de niet zo glad gepolijste beelden , worden nu voorzien van dit zachte patina."

De beelden van Jo Ramakers hebben overwegend met de natuur te maken. In de natuur komt hij oervormen, van het leven op het spoor, die hij in geconcentreerde beelden niet zozeer zichtbaar maakt alswel tot uitdrukking laat komen. Niet gehinderd door toevallige verschijningsvormen tracht hij de dingen zo kernachtig mogelijk in beeld te brengen, belust op beelden die een eigen leven gaan leiden, maar die toch altijd weer tekens zijn van de werkelijkheid waarin wij leven, een werkelijkheid die, zoals wij weten, voortdurend in beweging is.

Van dit besef - licht is leven, leven is licht - is Jo Ramakers doordrongen.

Willem K. Coumans